Levenskunst
17 apr, 2014 Onderdeel van prosesColumn (verhaal) door Mensje van Keulen
Prohibido pasar. Verbaasd leest mijn zus de woorden hardop. ‘Vroeger stond het hek altijd open en hing dat bordje er niet.’
‘Mamá, het is vandaag je verjaardag, dus we gaan gewoon naar binnen,’ zegt haar dochter Isabel, terwijl ze het hek openduwt.
‘Al die keren dat ik hier met je vader ben geweest in de afgelopen dertig jaar. Niks geen bordje met ”verboden toegang”. Er was nooit iemand.’
Wat schichtig lopen we het terrein op dat aan de oever van een zijrivier van de Ebro ligt. We kijken om ons heen. Niets dan stilte. We zetten de tas en de koelbox op een van de bankjes naast een uit beton gegoten tafel. Mijn zus spreidt een rood kleedje uit en haalt de lekkernijen tevoorschijn. Een rond brood, kaas, olijfolie, tomaten, knoflook, perziken, een hazelnoottaart. Door een lange loods zijn we vanaf de weg niet te zien. Wie zou ons trouwens kunnen zien? Het dichtstbijzijnde dorp ligt een kilometer of tien hiervandaan en het afgelopen uur zijn we geen auto tegengekomen.
Mijn zus snijdt stevige sneden van het knapperige brood en besprenkelt ze met olijfolie. Ze heeft onlangs haar man verloren, maar slaat zich voor haar kinderen dapper de dagen door. Zwijgend eten we het met tomaat en knoflook belegde brood en kijken uit over het traag stromende groene water van de rivier. Plotseling klinkt achter ons een geritsel. We houden onze adem in en draaien ons om. Het kan niet anders of het komt uit de loods.
‘Een dier,’ zeggen we alledrie.
Is het een hond? Een kat? Wie sluit daar nou een dier in op? Verschrikkelijk. Met deze warmte moet het er als in een oven zijn. De deuren blijken hermetisch gesloten. We kloppen, roepen: ‘Hola perro? Hola gato?’ We luisteren, wachten tot het geritsel opnieuw klinkt, omfloerst, met af en toe een tikje alsof een nagel ergens zwakjes over krast. Het blijkt uit de pijp van de dakgoot te komen, maar de pijp is zeker vier meter hoog en verdwijnt in de grond.
‘Misschien kunnen we hem uitgraven.’
We graven met het broodmes en onze blote handen. En ja, beetje voor beetje komt de pijp vrij. Er valt aarde uit.
‘Mamá!’ roept Isabel uit, achteruitdeinzend. ‘Straks is het una rata, een rat!’
‘Nou, en?’ zeggen mijn zus en ik.
Er ploft nog wat aarde neer en dan valt er iets zwarts dat niet liggen blijft maar de vleugels uitslaat en opvliegt met een jubelende fluitsolo, ons zowel in tranen als met gejuich achterlatend.
‘Dit is het mooiste cadeau dat ik krijgen kan,’ zegt mijn zus.
‘Misschien was het de geest van papá,’ zegt Isabel.
Hm, denk ik, want de ‘espiritu’ van haar vader was niet zo licht als een merel, eerder grillig als deze bergachtige streek waar hij vandaan kwam. Maar we lachen, halen de fles cava uit de koelbox en heffen het glas op mijn zus. Cumpleaños feliz. En dan, hoger, op haar man. En tenslotte in de richting van de lommerrijke boom waarin de merel is neergestreken.
Dit verhaal verscheen eerder in de bundel De verhalen (Atlas/Contact, 2011)
Mensje van Keulen heeft een omvangrijk œuvre opgebouwd, meerdere literaire prijzen gewonnen, kortom een bekende naam in literair Nederland. In haar roman De gelukkige (Atlas/Contact, 2001) beschrijft ze een dorp in Frankrijk. Haar meest recente roman is Liefde heeft geen hersens.
2 Reacties op “Levenskunst”
Door Renee Vonk op 17 apr, 2014
Geweldig!
Door Frits Lamme op 17 apr, 2014
Groots en meeslepend……!