Schrijver in Frankrijk

Heller – Michael Berg

Bespreking door Schrijver in Frankrijk

Michael Berg heeft een grote gave, als weinig anderen weet hij in zijn boeken de spanning vanaf het begin tot het allerlaatste einde niet alleen erin te houden, maar ook op te voeren. Met Heller is dit misschien nog sterker het geval dan met zijn eerdere romans, die al boeiend genoeg waren. Is Heller daarom een thriller? Toen ik Heller uit had, vroeg ik me het volgende af: als ik niet had geweten dat Michael Berg bekend is vanwege zijn thrillers (voor Nacht in Parijs won hij in 2013 de Gouden Strop), zou ik Heller dan in de categorie thrillers hebben ondergebracht? Niets is minder zeker. Ik denk dat ik mijn besluit zou hebben opgeschort tot na het lezen van een volgend boek van Berg. Wanneer daar de thrillerelementen zouden overheersen, zou ik retrospectief zeggen: ja, Heller was toch een thriller. Maar wanneer daar het ‘typeringsmotief’ dominant zou blijken, zou ik vaststellen dat ook Heller tot het interessante genre romans behoort waarin een bepaalde branche in de arbeidswereld wordt beschreven. Een beetje zoals Zola dat deed met Germinal (de mijnen), La bête humaine (de spoorwegen), Au bonheur des dames (de mode), L’argent (de beurs), enzovoort. In Heller zou het dan gaan om ‘de televisie’. Hoe dan ook, thriller en/of sociologische roman (een roman hoeft niet altijd tot een bepaalde categorie te behoren), Heller is een goed boek – nogal ingrijpend ook.

In thrillers gaat het om de plot. Context, couleur locale, weliswaar afgestemd op de plot, zijn daarbij secundair. In sociologische romans staat de beschrijving van een facet van de maatschappij voorop. Om de lezer daarbij aan het lijntje te houden, is het natuurlijk zaak hem via een plot naar een spannende ontknoping toe te leiden. Toch is hier de plot van ondergeschikt belang. Bij Heller heb ik niet goed uit kunnen maken wat belangrijker is, de plot of de de beschrijving van het werkelijkheidsdomein ‘televisie’. De plot is sterk en vol verassingen en ‘twists’. De beschrijving van de (niet altijd even plezierige) wereld van de televisieomroep is bijzonder overtuigend. Vandaar mijn vraag: wat zal het volgende boek van Michael Berg zijn? Afwachten maar. Ik verheug me er al op. Ondertussen kan ik Heller absoluut aanraden.

Michael Berg woont in Frankrijk. Hij is bekend geworden door de Chantal Zwart-serie, gepubliceerd door House of Books: Blind Vertrouwen, Twee zomers, Een echte vrouw en Nacht in Parijs. Voor Nacht in Parijs ontving hij in 2013 de Gouden Strop. In een eerdere column op Schrijver in Frankrijk deed Michael Berg een en ander uit de doeken over de ontstaansgeschiedenis van zijn laatste roman, Heller. Schrijver in Frankrijk was en is trots op deze ‘primeur’.