Schrijver in Frankrijk

Acht Euro vijftig voor een glas wijn

Column (in briefvorm) door Peter Hagtingius en Julia Fortuin

Dag Julia,

Ik citeer even de achterflap van het rijk geïllustreerde prachtboek Het andere Parijs van de Waal Luc Sante: “Als we denken aan Parijs, dan denken we aan de Eiffeltoren, het Louvre, het lieflijke Montmartre , de Lichtstad”. Het boek gaat over de verborgen geschiedenis van jouw stad, destijds bevolkt door lekker raar volk, revolutionairen, lichtekooien, onruststokers, bohemiens en straatzangers. Van harte aanbevolen dat boek! Maar ik denk bij Parijs helemaal niet aan dat esthetisch wangedrocht van gevlochten ijzerdraadjes waar de signature van de heer Eiffel onder staat, in werkelijkheid ontworpen door twee van zijn medewerkers. Ik denk evenmin aan het Louvre waarvoor je een onafzienbare rij opdringerigen met agressieve ellebogen moet overleven om die Mona Lisa net níet te kunnen zien. In een uitverkocht stadion heb je minder last van opgewonden supporters die voor je neus gaan & blijven staan. Ik vind die Da Vinci trouwens ook geen hele Piet qua penseelvirtuositeit. Zelfs amper geschoolde leerlingen van Rembrandt zijn beter.

En dan heb je Montmartre, dat steenpuistbultje met een godshuis van marsepein erop. Alleen verstandelijk beperkte toeristen met een specifiek ontwikkeld gevoel voor valse romantiek menen dat er iets te beleven valt. In die ambiance van commercieel gedreven kladschilders van minder dan gering allooi. Zou supermarkt Lidl ooit ook ‘kunst’ gaan verhandelen, je weet maar nooit vandaag de dag, hun kwastcreaties worden door de bewakingscamera’s al bij voorbaat weggehoond, zoveel is zeker. Op Montmartre beheerst men twee fraudeleuze takken van beroep: een oor aannaaien en een poot uitdraaien.

Ik denk bij Parijs in de eerste plaats altijd: je zult er maar toe veroordeeld zijn, ‘survival’ op die overbevolkte vuilnisbelt in de kou, ongeveer ter hoogte van de Noordpool. Okay, overdrijven is óók een vak, in de Provence hebben we allemaal een desbetreffend diploma. Iedere Provençaal neemt voor de zekerheid zijn paspoort mee zodra hij ergens boven Valence verwacht wordt. Plus een warme trui. Ook in juli.

Maar van de week zag ik op tv voor de zoveelste keer dat de pollution bij jou zo verschrikkelijk was dat het autoverkeer aan banden gelegd moest worden. Hoe getikt ben je als je kiest voor onderdompeling in dat ziekmakende hoofdkwartier van dokter Astma? Waar je prijstechnisch ook nog permanent wordt bestolen. Iedere Parijzenaar is dagelijks het slachtoffer van een stille bankoverval waarop geen vervolging volgt. Want geen Parijzenaar dient een klacht in. En ondertussen wél de gebraden haan uithangen zodra hij/zij uit Parijs bij ons in augustus tegen geringe kosten de rust van de beschaving en de ecologie komt verstoren.

Britse vrienden die even in jouw capitale waren, mailden me verontwaardigd dat ze € 8,50 moesten aftikken voor een half gevuld glas matige slobberwijn op de Champs-Elysées. Ik zag dat berichtje toen ik voor de lunch een overtuigende pasta met vers uit het bos geplukte cèpes verorberde in een bescheiden restaurantje, in een dorp 9 km verderop. Inclusief een ruim uitgevallen pichet rouge en een kopje sterke espresso bedroeg de addition € 15. Een dorp verderop? Ja, in mijn ‘eigen’ gehucht is het enige eethuisje tussen half oktober en Pasen dicht. Triest? Bij jullie in Parijs zijn veel restaurants in het weekeinde en in augustus op slot. Oók armoe als je dat zo noemen wilt. En ik barst dus mooi niet in gehoest uit als ik na zo’n lunch naar mijn auto tippel en een sigaartje opsteek. Santé-lucht, zelfs met een Pokemón vang je geen particule fijnstof. Betaald parkeren? Het idee alleen al!

Ik begon over dat boek Het andere Parijs. Waarin je de ondeugdelijke trefwoorden ‘mondain’ en ‘mondiaal’ uit de hedendaagse Parisienne VVV-folders en -video’s, God- of Allah zij dank, niet tegenkomt.

Ik denk dat Parijs – als je je historische bril even oppoetst – net zo arm- en rampzalig blijkt als een eeuw of twee geleden. En tevens minder spannend, wat misschien wel het ergst is. In de diepe Provence hebben we op onze eigen en doordachte wijze consequent non gezegd als de moderne tijd aanklopte: ‘va-te faire foutre!’, zeiden en zeggen we. Provençaals voor ‘lazer op’.

Het kan niet anders of het is zo: we zijn hier een stuk beter af dan jullie in Parijs.

Courage!

Peter Hagtingius

—

Dag Peter,

Ha, zo ken ik je weer! In de Provence zijn jullie een stuk beter af in Parijs zeg je? Niks nieuws onder de zon in die houding, jullie lijken het trauma van Nice alweer voorbij

Maar zoals je het zelf al beschrijft blijven de mensen desalniettemin naar Parijs komen, ondanks al die argumenten die je geeft voor waarom je dat toch vooral maar niet zou doen. Hoe komt dat, denk je? Doet de reiziger vandaag de dag te weinig moeite om nieuwe bestemmingen te zoeken? Is Parijs een kant-en-klaar optie vanwege de Eurostar en dergelijke?

Nou, ik denk dus van niet. Parijs is gewoon mooi.

Maar dat de goedsukkelige toeristen telkens op de Champs Elysées belanden, dat kan ik helaas niet vermijden. Ik probeer ze wel voor te lichten hoor, over waar je beter wél heen kunt gaan, want er zijn plekken genoeg. Denk je echt dat een Parijzenaar acht euro en vijftig cent voor een glaasje wijn neerlegt? Maar goed, wie stug vasthoudt aan afgekouwde attracties wordt geconfronteerd met de consequenties.

En dus mist de toerist de buurtkroeg, waar men ’s ochtends aan het comptoir elkander amicaal maar met ‘vous’ begroet en een koffie bestelt aan het comptoir à 1,20€. En gaat de toerist niet naar het prachtige pleintje dat weinig toeristische waarde heeft, maar waar men zomaar (gratis) even op een bankje kan zitten voor een momentje contemplatie. En weet de toerist überhaupt niet dat Parijs eigenlijk uit een heleboel kleine stadjes waar een ons-kent-ons bestaat, en waar men zo af en toe ook aardig tegen elkaar doet.

In Parijs wordt ook gewoon geleefd, namelijk. Wel met luchtvervuiling. En dat is jammer, maar steden zijn natuurlijk nooit echt proper geweest. In het verleden had men van CO2 wellicht nog geen last, maar was er bijvoorbeeld weer uitwerpselenstank. En daarmee kent elk tijdperk zijn eigen euvel. En ook zijn eigen rare volk?

Raar volk hebben we hier recentelijk wel gezien in de vorm van aanslagplegers, maar daar valt niet zo veel om te lachen. En daar ben ik het met je eens, het ontbreekt een beetje momenteel aan leuke gekke mensen. De bobo’s – toch een beetje het volk dat creatief pretendeert te zijn – doen allemaal hetzelfde. Gekke gedachten worden ofwel politiek correct gepraat ofwel gedemoniseerd, en alles wat als kunst zou kunnen beginnen eindigt in marketing. Welvaartsverschijnselen.

Maar gelukkig gaat het met de welvaart steeds slechter! En met de maatschappij ook! We hoeven ons dus geen zorgen te maken, we hebben alweer genoeg ellende om weer van vooraf aan te beginnen. Paris goes underground… Wie weet, binnenkort, vinden we onszelf opnieuw uit. Dan blijven de kuddige toeristen die wijn à 8,50€ het glas drinken aan de Champs Elysées ook wel weg, en trekt deze stad enkel nog romantische avonturiers.

Een fijne ‘winter’ daar verder in het zuiden!

Groet, Julia

Peter Hagtingius woont in de Var. Hij was hoofdredacteur van Côte&Provence. Van hem verscheen dit jaar, onder het pseudoniem Peter Hooft, de bundel Provençaalse praatjes (Grenzenloos, 2016)

Julia Fortuin is blogger en freelance schrijver. Haar blog bisesdeparis is een verzameling observaties die voortkomen uit haar pogingen tot integratie in het Parijse bestaan