Schrijver in Frankrijk

Eten als een Franse non – Miek Pot

Bespreking door Schrijver in Frankrijk

Miek Pot heeft een fijn boek geschreven. Ze was twaalf jaar lang als non verbonden bij de soeurs de Bethléem. Deze orde, die nauwe banden heeft met de karthuizers, staat bekend om zijn strenge regels met het oog op afzondering in stilte en contemplatie. Weg van de drukte van het alledaagse leven, op een plek waar alle tendentieuze prietpraat over diëten, afslanken, kuren – en waarover horden ‘specialisten’ en damesbladenvullers elkaar in de haren vliegen – niet of nauwelijks doordringen, hebben de nonnen in de loop van de tijd een heel eigen voedingscultuur ontwikkeld. In het Zuid-Franse klooster van Le Thoronet heeft Miek Pot daar van nabij kennis mee kunnen maken. Ze was er verantwoordelijk voor de keuken en de provisie. Hier heeft ze geleerd bepaalde keuzes op voedingsgebied en ook allerlei gebruiken en kneepjes bij het bereiden van gerechten te waarderen: ze bevorderen je algehele welzijn en ook wat ze noemt je ‘alertheid’ (wat een spiritueel gegeven is). Ze schrijft hierover in klare, levendige taal. Ik kan haar boek absoluut aanbevelen: je steekt van alles op, en je beseft weer eens dat veel aan je voorbijgaat wanneer je aan koken en eten niet de vreugdevolle aandacht besteedt die het verdient. We zijn per slot van rekening een beetje (en wellicht meer dan een beetje) wat we eten: nous sommes ce que nous mangeons – luidt het spreekwoord.                    

Het juiste midden

Eten als een Franse non is geen receptenboek. Het gaat in het boek om bepaalde basisvoorwaarden die in de keuken van de zusters van Bethlehem worden gerespecteerd: Welke soorten spijzen passen bij elkaar en welke niet? In welke volgorde neem je de verschillende ingredienten tot je? Hoe bereid je gerechten zo dat hun saveur het beste tot haar recht komt, zonder dat ze daarbij hun voedingswaarde verliezen? Antwoord: stomen. Hoe gezond is brood eten? Door wat kun je zout als smaakmaker vervangen? Enzovoort, enzovoort. Ja, allerlei interessante tips. En wat nu zo prettig is bij het lezen van Miek Pot’s boek, je krijgt er geen schuldgevoelens van. Je loopt niet meteen naar je ijskast om van alles wat erin zit in de vuilnisbak te kieperen – omdat dit te vet is, omdat daarin te veel suiker zit, enzovoort, enzovoort. Miek Pot slaat ons niet met diëtistische dogma’s om de oren, zoals zoveel voedingsspecialisten doen. Nee, in het geval we ons door de voedingscultuur van de soeurs de Bethléem willen laten inspireren, dan is het raadzaam geleidelijk aan onze eet- en kookgewoonten aan te passen. Om te beginnen door van het koken en eten een klein ritueel te maken, en ook door goed te letten op de herkomst van de producten. We hoeven niets te bruskeren. Zomaar je maag volstoppen omdat je ‘geen tijd hebt’ is zonde, maar van ‘gezond eten’ een obsessie maken is even slecht. Bij alles, zoek het juiste midden.

Miek Pot is van huis uit historica. Twaalf jaar lang was ze als non verbonden bij de soeurs de Bethléem. Nu organiseert ze retraites waarbij stilte en contemplatie centraal staan. Hierover heeft ze meerdere boeken geschreven, één ervan is in het Duits vertaald. Eten als een Franse non verscheen eind oktober 2014. Voor meer informatie: www.miekpot.com